Dag van de mensenrechten: toegang tot schoon en veilig water is een mensenrecht

06/12/2019 Waterlogic

De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens is nu het meest vertaalde document ter wereld, beschikbaar in meer dan 500 talen. Eenenzeventig jaar na deze toewijding om evenwaardigheid en een gemeenschappelijke standaard voor iedereen vast te stellen, hebben bevolkingsgroepen over de hele wereld geen toegang tot schoon drinkwater. In totaal hebben 2,2 miljard mensen geen toegang tot schoon water. Papoea-Nieuw-Guinea, Oeganda, Niger, Mozambique, India en Pakistan zijn landen waar het grootste deel van de samenleving binnen een half uur heen en weer geen toegang heeft tot schoon water, waarbij 60% van hun bevolking geen schoon water heeft in de buurt van huis. De ongelijkheid is onrechtvaardig in een tijd waarin veel ontwikkelde landen schoon water als vanzelfsprekend beschouwen. Goede doelen zoals Dig Deep doen hun best om de onbalans te herstellen en Waterlogic is trots op hun initiatief om schoon water en sanitaire voorzieningen te bieden aan plattelandsgemeenschappen in Kenia.

Is toegang tot schoon water een universeel mensenrecht?

Mensenrechten zijn rechten die inherent zijn aan elke persoon op aarde. Ze omvatten het recht op leven, vrijheid, vrijheid van slavernij en foltering, vrijheid van mening en meningsuiting, en het recht op werk en opleiding. Zoals gespecificeerd in VN-resolutie 64/292 heeft elk mens het recht op schoon water en sanitaire voorzieningen. Het stelt dat schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen "essentieel zijn voor de verwezenlijking van alle mensenrechten". Dit toont aan hoe de VN erkent dat toegang tot voldoende aanbod van schoon drinkwater het fundament is waarop de samenleving elk ander mensenrecht bouwt - maar hoe definiëren we wat 'adequaat' betekent?

Hebben mensen elke dag tussen de 50 en 100 liter water nodig

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hebben mensen elke dag tussen de 50 en 100 liter water nodig om te voldoen aan behoeften zoals wassen en drinken. De grootste gebruikers van water zijn echter geen huishoudens: bedrijven en werkplekken verbruiken bijna tweederde van de beschikbare watervoorziening.

De WHO heeft ook de richtlijnen voor drinkwaterkwaliteit opgesteld die bepalen dat de aanvoer vrij moet zijn van micro-organismen en chemische verontreiniging, evenals vrij van vreemde geuren, kleuren en smaken. Ten slotte suggereert het ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties dat water niet meer mag kosten dan 3 procent van het totale jaarinkomen van het huishouden.

Ondanks de sterke richtlijnen en oprechte bedoelingen missen 785 miljoen mensen over de hele wereld een basisdienst voor schoon drinkwater; dat wil zeggen, een behandelde waterbron die wordt gevonden binnen een rondreis van niet meer dan dertig minuten van huis. Terwijl wereldwijd meer dan 144 miljoen mensen in arme en landelijke gebieden moeten vertrouwen op onbehandeld oppervlaktewater als hun enige waterbron, wat betekent dat ze het risico lopen om ziekten op te lopen zoals diarree, cholera, dysenterie, tyfus en polio, elke keer dat ze een slokje nemen.

De VN ondersteunt de toegang tot schoon drinkwater als een fundamenteel mensenrecht, maar wat is de positie van regeringen over de hele wereld?

Geldt in elk land hetzelfde recht op water?

VN-resolutie 64/292 roept staten en internationale organisaties op om te voorzien in financiering, bouwmiddelen en technologische expertise om te zorgen voor veilig, schoon, toegankelijk en betaalbaar drinkwater voor iedereen. Landen zoals de VS, Australië en het Verenigd Koninkrijk, maar ook Nederland weigerden over de resolutie te stemmen, dus wat betekent dat voor het recht van hun bevolking op schoon water?

VS

In de Verenigde Staten maakt schoon water geen deel uit van de Amerikaanse grondwet. In de Bill of Rights wordt er niet naar verwezen, noch naar de Amerikaanse code. De plaats waar u waarschijnlijk een verklaring vindt dat mensen recht hebben op "veilig, schoon, betaalbaar en toegankelijk water" is de California Water Code. Zelfs dit bepaalt echter dat er geen verplichting voor de overheid is om het water te voorzien; wat betekent dat het weinig meer is dan een erkenning van een mensenrecht.

Verenigd Koninkrijk

De Britse regering erkent dat iedereen recht heeft op water en adequate sanitaire voorzieningen. Deze vallen onder de reikwijdte van het recht van een persoon op een toereikende levensstandaard, zoals bepaald in artikel 11 van het International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights. Het VK erkent zelfs sanitaire voorzieningen als een mensenrecht volgens het internationale recht en heeft zich onlangs gecommitteerd aan het aanbieden van water, sanitaire voorzieningen en hygiëne aan minstens 60 miljoen mensen in het Verenigd Koninkrijk.

Australië

Net als het VK erkent Australië dat iedereen recht heeft op een adequate levensstandaard op grond van Article 11 of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights. Dit omvat voedsel, water en huisvesting. Australiërs kunnen van de regering verwachten dat ze de juiste maatregelen neemt om schoon drinkwater te bieden zodat iedereen comfortabel kan leven en ziekten kan bestrijden.

Ongelijkheid blijft groeien

Ondanks de vele verklaringen die water als een fundamenteel mensenrecht erkennen, is het verschil in toegang tussen landen duidelijk te zien. In landen als Mozambique heeft de lokale bevolking maar tien liter water per dag - de hoeveelheid die nodig is om een standaard toilet door te spoelen - terwijl een Nederlander maar liefst 124 liter per dag gebruikt. Tot 50% van de Senegalese scholen hebben helemaal geen water of sanitaire voorzieningen.

Wat de verschillen nog erger maakt, is hoe mensen die in minder economisch ontwikkelde steden zoals Jakarta, Manilla en Nairobi wonen, tussen de 5x en 10x meer betalen voor schoon water dan mensen die in steden met een hoog inkomen wonen, zoals Londen of New York. Bovendien kan alleen het aansluiten op het lokale aanbod een inkomen van zes maanden kosten voor de arme 20% van de huishoudens die in stedelijk Kenia wonen.

Het laatste onderzoek suggereert dat 1 op de 3 mensen in de wereld geen toegang heeft tot veilig drinkwater, en dit komt op een moment dat water als hulpbron op wereldschaal steeds schaarser wordt. Naarmate water schaarser wordt, zal iedereen binnenkort gedwongen worden samen te werken om een oplossing te vinden die voor iedereen werkt.