Vormen onze slechte recyclegewoonten een gevaar voor het milieu?

13/03/2018 Oceane Bidault

Vorig jaar alleen al kwam meer dan vijf miljoen ton plastic afval in de oceanen terecht. Dat is bijna 20 keer meer dan gedacht. Dit is voldoende om elke centimeter van de kustlijn van onze planeet te bedekken met plastic. Stelt u zich eens een wereld voor zonder stranden, alleen maar eindeloze zandvlakten bezaaid met afval. Plastic dat gemaakt is voor eenmalig gebruik eindigt veel vaker dan nodig is in de zee en het ziet er niet alleen afzichtelijk uit, het heeft daar een enorm negatief effect op maritieme leefgebieden. De hoeveelheid plastic dat op sommige plekken aanspoelt doet wetenschappers versteld staan en bewijst dat het gebruik van plastic vaak meer kwaad doet dan goed. Helaas is het zo dat de mensheid zich nog maar zeer recent is gaan verdiepen in de gevolgen van de overconsumptie van plastic en misschien is het al te laat.

De feiten over wegwerp plastic

Onze oceanen betalen de ultieme prijs voor ons gemak. Per minuut worden er wereldwijd meer dan een miljoen plastic flessen verkocht en het daaruit voortvloeiende afval eist zijn tol. In de VS bijvoorbeeld kopen consumenten elk jaar meer dan 50 miljard plastic flessen, waarbij slechts 23% van al deze gekochte exemplaren wordt gerecycled. Dat komt overeen met ongeveer achtendertig miljard flessen die op een vuilnisbelt terechtkomen en mogelijk in zee. Nog zorgwekkender is de snelheid waarmee het verbruik toeneemt, voornamelijk in Aziatische landen. En schattingen gaan uit van een toename in plastic consumptie de komende jaren, geen afname.

Waarom recyclen

Nederland doet het vrij goed als het om recyclen gaat. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) staat Nederland op plaats acht als het gaat om landen die hun afval het best weten te recyclen. Dat is een prima positie, maar als we het nog beter willen doen, dan moet er nog een hoop gebeuren. En om te zien hoe de nummer 1 op de OESO lijst het doet hoeven we niet ver te kijken. De nummer 1 op de lijst is namelijk Duitsland. Het grootste verschil tussen ons land en Duitsland als het gaat om recyclen van plastic is dat in Duitsland producenten van plastic verpakkingen bij wet verplicht zijn om dat plastic terug te nemen en te recyclen. Daar kunnen we in Nederland nog wat van leren.

Wat en hoe recyclen?

• Plastic tasjes zakken en folies;
• (Knijp) flessen en flacons
• Tubes, potjes en deksels
• Kuipjes, bekers en bakjes

1. Maakt u zich geen zorgen over het verwijderen van etiketten en labels, want deze worden tijdens de verwerking toch verwijderd;
2. Maak de flessen goed leeg en was ze af om besmetting van andere recyclebare materialen te voorkomen;
3. Maak de flessen zo klein mogelijk bijvoorbeeld door ze te pletten en recycle op die manier zo veel flessen als mogelijk is;
4. Draai de doppen terug op flessen en deksels op glazen potten nadat ze afgewassen zijn; deze worden tevens verwerkt en gerecycled.

Er zijn in de meeste gemeentes goede recycleprogramma’s waarmee we een groot verschil kunnen maken voor het milieu. En het is tegenwoordig ook makkelijker om minder plastic te gebruiken, of zelfs helemaal plasticvrij te gaan. Onthoud dat elk stukje plastic dat u koopt nooit helemaal zal verdwijnen, tenzij het gerecycled wordt.

De oceanen verdrinken

Van alle geproduceerde kunststoffen sinds de uitvinding van plastic, is maar liefst 75% afval geworden - slechts 9% wordt gerecycleerd. Als we de huidige trends blijven volgen zou er tegen 2050 maar liefst 12 miljard ton plastic afval kunnen zijn in de wereld. En helaas zijn het voornamelijk onze oceanen die daarvoor de prijs betalen. Plastic afval komt op allerlei manieren in het water terecht, maar voornamelijk ‘per ongeluk’. Denk bijvoorbeeld aan het slordig of niet inzamelen van plastic of het simpelweg slecht verwerken ervan.

Wat we nu zien in de oceanen zijn drijvende eilanden van afval. Niet alleen sterven diersoorten in zee uit als een resultaat hiervan, maar zelfs hele leefgebieden voor zeedieren verdwijnen. Nog zorgwekkender is de inschatting dat, tenzij we drastische maatregelen nemen, we binnenkort meer plastic in de zeeën en oceanen hebben dan vissen en andere zeedieren.. Over hoe we de plasticsoep het beste op kunnen ruimen zijn de meningen verdeeld, maar wetenschappers zijn het wel over eens dat een grote oceaanschoonmaak noodzakelijk is. Maar als we niets doen aan de hoeveelheid plastic die dagelijks in ons milieu terecht komt dan heeft een grote schoonmaak weinig zin. Een strategie ontwikkelen die de oorzaak van het probleem aanpak is onvermijdelijk.