Is mijn drinkwater vrij van chemicaliën?

27/03/2020 Waterlogic

Veel openbare waterbronnen in Nederland bevatten een zekere mate van chemische vervuiling en veroorzaken vermijdbare gezondheidsproblemen. De oorzaken van verontreiniging zijn activiteiten zoals landbouw en industriële productie of verwerking. Nu bijna iedereen in Nederland drinkwater van de gemeentelijke drinkwatervoorziening ontvangt, moeten we de risico's erkennen, zodat we ervoor kunnen zorgen dat ons drinkwater veilig is. Waterzuiveringsinstallaties desinfecterenwater met ultraviolet licht of ozon om door water overgebrachte ziekten zoals E. coli te verwijderen. Ze verwijderen echter niet altijd alle bekende chemische verontreinigingen.

De 4 meest voorkomende oorzaken van ongewenste chemische besmetting

In de Nederland zijn er vier veel voorkomende besmettingsbronnen die de openbare drinkwatervoorziening kunnen vervuilen. Deze variëren van agrarische en industriële afvoer tot medicijnresten en oude loden leidingen die water van de hoofdleiding naar particuliere gebouwen leiden, zoals huizen van mensen of werkplekken.

1. Agrarische afspoeling

Regen of sneeuw wordt niet altijd door de bodem opgenomen. In plaats daarvan loopt het uit in beken, rivieren en meren of het gaat door scheuren in de aarde in de grond. Dit water staat bekend als afspoeling en kan verontreinigingen oppikken. Als het water een boerderij passeert, kan het verontreinigingen zoals pesticiden, meststoffen en dierlijk afval bevatten en wordt het agrarische afspoeling. Afspoeling in de landbouw gebeurt telkens wanneer overmatig regenwater of sneeuwsmelt ervoor zorgt dat water over de bovengrond en in waterwegen stroomt.

De afspoeling met landbouwproducten komt meestal in oppervlaktewaterbronnen terecht. Volgens onderzoek van Natuur & Milieu zijn vooral meststoffen en bestrijdingsmiddelen belangrijke boosdoeners.

2. Medicijnresten

Medicijnresten vormen een toenemend probleem voor de Nederlandse drinkwatervoorziening. Dat komt omdat de Nederlandse bevolking steeds meer medicijnen gebruikt. Jaarlijks komen er minstens 140 ton resten van medicijnen in het riool terecht via urine en ontlasting. En zo komt het uiteindelijk via het grondwater en oppervlaktewater in het drinkwater terecht. Natuurlijk stromen er via rivieren ook medicijnresten uit andere landen Nederland binnen.

Drinkwaterbedrijven komen de medicijnresten in het water tegen, maar zeggen dat het geen gevaren voor de gezondheid oplevert. Tegelijkertijd weten we niet hoeveel medicijnresten er precies in ons drinkwater voorkomen. Er zijn zo’n 2000 werkzame stoffen, terwijl er maar zo’n 80 zijn geïnventariseerd. We weten dus niet wat voor invloed de niet gemeten stoffen hebben. Bovendien bes.

3. Stedelijke en industriële afspoeling

Stedelijke en industriële afspoeling is regenwater dat over wegen, bouwplaatsen en fabrieken stroomt en verontreinigende stoffen uit de bebouwde gebieden naar nabijgelegen waterwegen vervoert. De meeste ontwikkelde gebieden hebben regenwaterafvoeren om regenwater van gebouwen weg te leiden via een reeks pijpen en afwateringsstromen. Deze systemen helpen plaatselijke overstromingen te verminderen en erosie te voorkomen. Ze kunnen echter verontreinigingen van wegen, chemicaliën van voertuigen, pesticiden en meststoffen uit tuinen en bacteriën uit afvalwater rechtstreeks naar lokale waterwegen vervoeren. Dit staat ook wel bekend als riooloverstort. Als gevolg hiervan is de afspoeling van steden en industrie een belangrijke bron van vervuiling in beken, meren, rivieren en reservoirs. Iedereen die in de buurt van potentiële stedelijke of industriële afvoer woont of werkt, kan gevaar lopen.

Recente studies hebben zelfs aangetoond dat een groep door de mens gemaakte chemicaliën die sinds de jaren veertig in de industrie wordt gebruikt - bekend als PFAS of 'forever chemicals' - nu aanwezig zijn in het Nederlandse oppervlaktewater. Ook in drinkwater zitten soms sporen van PFAS. Hoewel de concentraties schijnbaar te laag zijn om gezondheidsproblemen op te leveren, zegt onderzoeker Joke Herremans dat deze stoffen helemaal niet in je lichaam thuishoren.

4. Loden leidingen

Loden leidingen zijn loodbuizen die particuliere gebouwen verbinden met de openbare drinkwaterleiding. In woningen en panden gebouwd voor 1960 kunnen ze voorkomen. Naar schatting zijn er nog zo’n 100.000 tot 200.000 woningen waar dit het geval is. Lood kan echter ook voorkomen in het water van huizen met nieuwe leidingen. In nieuwbouwhuizen kunnen de concentraties tijdelijk te hoog zijn.

Bovendien blijkt uit een enquete van de NOS dat zo’n 165 Nederlandse gemeenten geen idee hebben of er nog gebouwen staan met loden leidingen. Ook weten bijna 100 gemeenten niet of gemeentelijke gebouwen nog loden pijpen hebben.

De zorg met loodpijpen is dat water de leidingen kan aantasten, waardoor lood in de toevoer kan uitlogen. Het lood uit het drinkwater wordt door ons lichaam geabsorbeerd en veroorzaakt bloedarmoede, geheugenverlies, nier- en hartaandoeningen, verminderde vruchtbaarheid en zelfs hersenschade.

Hoe vermindert u chemische verontreinigingen in drinkwater?

Leveranciers van leidingwater publiceren regelmatig de uitkomsten van waterkwaliteit controles. U hoeft enkel uit te zoeken wie uw drinkwaterbedrijf is en op de desbetreffende website de tests te vinden. Let wel op: drinkwaterbedrijven testen slechts een beperkt aantal chemicaliën en verontreinigingen. U weet dus nooit exact wat er in uw drinkwater zit. Als u uw water uit een privébron haalt, vraag dan een specialist om het op vervuiling te testen en selecteer vervolgens een oplossing voor waterbehandeling op basis van de resultaten.

Koolffilters zijn een van de meest betaalbare, effectieve manieren om chemische verontreinigingen zoals lood en industriële bijproducten te verwijderen. Koolstoffilters werken door het water door een doordringbaar membraan te leiden dat de verontreinigende stoffen absorbeert. Als u in een gebied woont dat lijdt aan meer ernstige verontreiniging, misschien met arseen in de toevoer, overweeg dan om een omgekeerde osmosefilter te installeren. Of, als u op zoek bent naar een eindeloze stroom van gezuiverd, vers gefilterd koud, warm of zelfs bruisend water, waarom investeert u dan niet in een waterdispenser?

Waterdispensers bevatten een reeks waterzuiveringstechnologieën, die u een drinkwatervoorziening garanderen die vrijwel volledig chemisch en bacterievrij is - zodat het de ideale oplossing is als u zeker wilt zijn dat elke slok veilig is.